Türkiye'de hububat açısından alım fiyatı içeride, ithalat yasağı ise yurt dışında yankı yarattı.
Toprak Mahsülleri Ofisi (TMO), bu yılki hububat alım fiyatlarında çok sınırlı artış yaparken, Türkiye Ziraat Odaları Birliği (TZOB) girdi fiyatları ve kredi faizlerindeki artışın ardından fiyatların üreticilerde hayal kırıklığı yarattığını belirtti.
Tarım ve Orman Bakanlığı tarafından gece saatlerinde alım fiyatları açıklanırken durum buğday için alım fiyatı geçen yıla göre sadece yüzde 11, ekmeklik buğday için yüzde 14, arpanın fiyatı ise sadece yüzde 4 artırıldı. Alım fiyatlarındaki artış enflasyon ve akaryakıt gibi girdi fiyatlarındaki artışın da oldukça altında kaldı.
TZOB Genel Başkanı Şemsi Bayraktar yaptığı yazılı açıklamada, "Açıklanan düşük alım fiyatı, ülke genelinde hasadın artması ile birlikte şuan piyasada oluşan fiyatların gerilemesine neden olacaktır. Açıklanan fiyat, ne üretim maliyetleri ne de yüzde 75,45'i bulan enflasyon rakamları ile bağdaşıyor. Çiftçilerimize bu fiyatı izah edemeyiz, edemiyoruz" dedi.
Buğday fiyatlarının acilen revize edilmesi gerektiğini belirten Bayraktar, cumhurbaşkanına yazılı talepte de bulunacaklarını ifade etti.
Dış ticarete önlem
Açıklamada hasat döneminde artan arzın fiyatta yarattığı düşüşleri önlemek ve ihracatın yurtiçi üretimden karşılanması için bazı dış ticaret tedbirlerinin alındığı da belirtildi.
Buna göre buğday ithalatı 21 Haziran ile 15 Ekim arasında durduruldu. Ayrıca buğday ve arpa ihracatı TMO'dan uygunluk almak şartıyla serbest bırakıldı.
Yurt içinde üretilen unla yapılan kati un ihracatı serbest bırakıldı. İhracat Eylül 2018'de durdurulmuştu.
Geçen yıl 5 milyar doların üzerinde hububat ithalatı yapan ve piyasalardaki başlıca ithalatçılardan olan Türkiye'nin aldığı tedbirlerin ardından küresel hububat fiyatlarındaki düşüş hızlandı. Avrupa buğdat fiyatları bir ayın en düşük seviyesini gördü.
Reuters'a konuşan Almanya'dan bir hububat işlemcisi yaptığı değerlendirmede, "İthalat yasağından en büyük darbeyi Rusya alacak. Türkiye ithalatın yüzde 60-75'ini genelde Rusya'dan yapar ve bu yasak tam Rus buğdayı piyasaya düştüğünde devreye giriyor" dedi.
Rus buğdayının Türkiye'ye satılamaması halinde daha uzak pazarlara daha ucuza satılacağını ifade eden işlemci, "Ortadoğu, Afrika ve Asya'daki ithalatçıların bu durumdan fayda sağlayacağını düşünüyorum" dedi.
Rusya'dan gelen ilk açıklama ise Türkiye'nin buğday ithalatı yasağından etkilenmedikleri yönünde oldu. Rusya Tarım Bakanlığı, şu aşamada bir etki görülmediğini söyledi.