İRFAN DONAT

Geçen yıl Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan tarafından açıklanan hububat alım fiyatları bu sezon Tarım Bakanlığı ve TMO tarafından yazılı olarak sessiz sedasız açıklandı.

Ekmeklik Buğday için ton başına 9,250 TL ve makarnalık buğday için 10,000 TL fiyat belirleyen TMO, arpa fiyatını ton başına 7,250 TL olarak belirledi.

Hububatta destekleme primi ise buğday için ton başına 1,750 TL ve arpa için 750 TL olarak duyuruldu. Böylece, destekleme primi sonrası fiyatlar ekmeklik buğdayda 11,000 TL, makarnalık buğdayda 11,750 TL ve arpada 8,000 TL'ye kadar çıkabilecek.

Hatırlanacağı üzere geçen yıl 6 Haziran tarihinde Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından TMO’nun buğday alım fiyatı ton başına kırmızı ve beyaz sert ekmeklik buğday için 8 bin 250 TL, makarnalık buğdayda 9 bin TL ve arpada 7 bin TL olarak açıklanmıştı. Taban fiyatlara ek olarak buğdayda ton başına 1000 TL, arpada ise ton başına 500 TL prim desteği duyurulmuş ve söz konusu primler geçtiğimiz haftalarda daha yeni ödenmişti.

Böylece geçen yıla göre prim hariç şekilde ekmeklik buğdayda yüzde 12,1, makarnalık buğdayda yüzde 11,1 ve arpada %3,6 artış yapıldı. Prim dahil şekilde hesaplandığında ise ekmeklik buğday fiyatında yüzde 18,9 artış gerçekleşirken, makarnalık buğdayda yüzde 17,5 ve arpada ise yüzde 6,66 artış oldu.

TMO'dan yapılan açıklamada, hububat hasadının Mayıs ayı başında lokal olarak Adana ve Şanlıurfa’da başladığı ve bugün itibariyle Akdeniz ve Güneydoğu Anadolu Bölgeleri ile Kıyı Ege’de yoğun şekilde devam ettiği belirtilirken, ülke genelinde hasat oranının yaklaşık yüzde 5 seviyelerinde olduğu bildirildi.

TMO'nun açıklamasında, "Piyasalar yakından izlenmekte olup hasatını yapan üreticilerimize depolama imkanı sağlamak amacıyla 14 Mayıs 2024’ten itibaren taahhütname karşılığı hububat alımlarına başlanmıştır. TMO buğday ve arpa alım fiyatları ile dış ticaret tedbirlerine yönelik alınan bazı kararlar Bakanlığımızca 06/06/2024’te açıklanmış olup TMO alımlarına ilişkin detaylı bilgiler ve diğer ürün gruplarının fiyatları aşağıda belirtilmiştir" ifadelerine yer verildi.

TMO iş yerlerinde resmi tatil ve pazar günleri hariç haftanın 6 günü alım yapılacağı kaydedilen açıklamada, ürün bedeli ödemelerinin, ürün teslimatına müteakip 45 gün içerisinde üreticilerin banka hesaplarına aktarılacağı kaydedildi.

Açıklamada, "Üreticilerimizin lisanslı depolara ürün teslim etmesi halinde; %2 stopaj, %2 SGK prim kesintisi muafiyeti, 25 TL/Ton nakliye desteği (750 TL’ye kadar), araç başına 25 TL analiz desteği, depo kira ücreti desteğinin yanında T.C. Ziraat Bankası ve Tarım Kredi Kooperatiflerinden ürün bedelinin %75’ine kadar sıfır (%0) faizli 9 ay vadeli kredi kullanma imkânları bulunmaktadır" denildi.

TMO, hububat üretiminin teşvik edilmesi amacıyla 2024 yılında; bakanlık tarafından belirlenecek usul ve esaslar çerçevesinde Çiftçi Kayıt Sistemine kayıtlı tüm üreticilere buğday için 1.750 TL/Ton’a, arpa için 750 TL/Ton’a kadar fark ödemesi desteği verileceğini bildirdi.

TMO alıma dair şu detayları paylaştı: "Bakanlığımızca üreticilerimize ilave olarak gübre, mazot ve sertifikalı tohumluk desteği de verilmeye devam edilecektir. ÇKS’de kayıtlı üretim miktarının tamamı satın alınabilecektir. TMO işyerlerine satılan ürünün Borsa tescil ücreti TMO tarafından karşılanacaktır. Geçici alım merkezlerinde Hizmet Bedeli kesintisi (%1) yapılacaktır. Damperli araçlardan boşaltma ücreti alınmayacaktır. TMO, altyapısı uygun olan ticaret borsalarında hububat alımı yapılabilecektir."